အနာဂတ္ ျမန္မာ့က်န္းမာေရး အစီအစဥ္

အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာေဖသက္ခင္ က ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အဓိက ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္ဖို႔ရွိတာေတြက ေက်းလက္က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ႔႔႔နဲ႔ မိခင္နဲ႔ကေလးက်န္းမာေရး တိုးျမွင့္ႏိုင္ေရးအျပင္၊ ငွက္ဖ်ား၊ တီီဘီအဆုပ္နာနဲ႔ AIDS ေရာဂါေတြအပါအဝင္ ကူးစက္ေရာဂါေတြနဲ႔ ဆီးခ်ိဳ၊ ႏွလံုး၊ေသြးတိုး၊ ကင္ဆာ၊ ရင္ၾကပ္ေရာဂါေတြလို ကူးစက္တာမဟုတ္တဲ့ နာတာရွည္ေရာဂါေတြကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ေရးေတြ ပါဝင္တယ္လို႔ ေျပာဆိုပါတယ္။ နာတာရွည္ေရာဂါအမ်ားစုက အဆီ၊အခ်ိဳနဲ႔ ဆားပိုစားလာတာ၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ႔ နည္းလာတာေတြေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာေဖသက္ခင္က သတိေပးလိုက္ပါတယ္။ တျခား ဦစားေပးရမဲ့ ျပႆနာရွိပါေသးလား။

ကေလးေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အာဟာရခ်ိဳ႔တဲ့မႈ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေနတာကို ေထာက္ျပတဲ့အေနနဲ႔ ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာေဖသက္ခင္ က ငါးႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြမွာ ဘာေရာဂါေၾကာင့္ပဲေသေသ အာဟာရခ်ိဳ ႔တဲ့မႈ႔က ေသဆံုးသူရဲ့ ၅၀% ခန္႔ မွာ ေတြ႔ေနရလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီ ၅ ႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြကို အဓိက ဒုကၡေပးတဲ့ေရာဂါေတြကေတာ့ ကူးစက္ေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ Pneumonia ေခၚ အဆုပ္ေယာင္ေရာဂါ၊ ဝမ္းေလ်ာဝမ္းပ်က္ေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္အေျမွးပါးေရာဂါ နဲ႔ ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါေတြ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေဒါက္တာေဖသက္ခင္က ဆိုပါတယ္။

ဒီလို ဦးစားေပးလုပ္ငန္းေတြကုိ ေရရွည္မွာ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေရာဂါတခုခ်င္းကို ဦးတည္ျပီး ေျဖရွင္းတာထက္ အဓိက စိန္ေခၚခ်က္တခုျဖစ္တဲ့ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြအာလံုးနဲ႔ ေဆးရံုေဆးခန္းေတြ အရည္အေသြးကို ျမွင့္တင္တာနဲ႔ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ႔ စနစ္တခုလံုးကို အားေကာင္းလာေအာင္လုပ္ဖို႔က ပိုအေရးႀကီး၊ လိုအပ္တယ္လို႔ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးက သံုးသပ္ျပပါတယ္။ ေဒါက္တာေဖသက္ခင္ကပဲ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးစနစ္ တခုလံုး အရည္အေသြး တိုးျမွင့္ႏိုင္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ တကၠသိုလ္ေတြနဲ႔လည္း ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အစိုးရက႑အျပင္ ပုဂၢလိကနဲ႔၊ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ NGO ေတြ၊ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းညိႈႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေရးပါပံုကိုလည္း ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာေဖသက္ခင္ က အေလးထားေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အရင္တံုးကေတာ့ က်န္းမာေရးဘတ္ဂ်က္ မလံုေလာက္လို႔ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းအေရအတြက္ လိုသေလာက္ မခန္႔အပ္ႏိုင္ခဲ့ရာကေန၊ အခုေတာ့ က်န္းမာေရး ဘတ္ဂ်က္ ေလးဆ တိုးလာတာမို႔ လိုအပ္တဲ့ ဝန္ထမ္းေတြခန္႔ႏိုင္ဖို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြရွိလာတာအျပင္၊ ျမန္မာလူဦးေရ အမ်ားစုအေျခစိုက္ရာ ေက်းလက္ေဒသေတြကိုလည္း ဆရာဝန္နဲ႔ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြ ပို႔သြားႏိုင္ေအာင္နဲ႔ ဒီဆရာဝန္ေတြရဲ့ အရည္အခ်င္းေတြ ျမွင့္တင္ေရးအတြက္ပါ အားေပးလုပ္ေဆာင္ႏိုင္မယ့္ အစီအမံေကာင္းေတြလည္း ရွိလာေနျပီမို႔၊ အနာဂတ္မွာ အလားအလာေကာင္းေတြ ရွိလာျပီလို႔ ဝန္ႀကီးက ဆိုပါတယ္။ ဘယ္လို အစီအမံေတြ ရွိေနပါသလဲ။ ဒီ အေႀကာင္းေတြကို ကိုဝင္းမင္း က ဝန္ႀကီးေဒါက္တာေဖသက္ခင္ ကို ေမးျမန္းတင္ျပထားပါတယ္။

voa