တ႐ုတ္ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာအား ၿဂိဳဟ္တုမွ ဓါတ္ပံု႐ိုက္ယူခဲ့ျခင္း

ဒစ္ဂ်စ္တယ္ဂလုဘ္” ကုမၸဏီမွ ဒီဇင္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္လိုက္ေသာ ၿဂိဳဟ္တုဓာတ္ပံု
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွစီးပြားေရးလုပ္ငန္းအရ ၿဂိဳဟ္တုလႊတ္တင္ထားေသာကုမၸဏီ(commercial U.S. satellite company)တစ္ခု မွမိမိတို႔သည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကမ္းလြန္ပင္လယ္ဝါအတြင္း ခုတ္ေမာင္းေနေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ၏ပံုအား ရရွိထားသည္ဟု ေျပာသည္။

“ဒစ္ဂ်စ္တယ္ဂလုဘ္ အင္ေကာ္ပိုရိတ္တက္” (DigitalGlobe Inc.) မွ ေျပာရာတြင္ ဗုဒၶဟူးေန႔ (၇.၁၂.၂၀၁၁) တြင္ မိမိတို႔ ၿဂိဳဟ္တုမ်ား အနက္ တစ္လံုးသည္ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာအား ဓါတ္ပံု႐ိုက္ခဲ့သည္။ ၾကာသပေတးေန႔ (၈.၁၂.၂၀၁၁) တြင္ ကုမၸဏီမွ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားစိစစ္ေသာဝန္ထမ္း (Analyst) သည္ ဓာတ္ပံုမ်ားအား ၾကည့္႐ႈစစ္ေဆး ေနစဥ္ ထိုပံုအားေတြ႕ရွိခဲ့သည္။
“ဒစ္ဂ်စ္တယ္ဂလုဘ္” ကုမၸဏီ၏ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား စိစစ္ေသာဌာန (DigitalGlobe's analysis center) ၏ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး စတီဖင္ ဝု (Stephen Wood) က ပံုထဲမွ သေဘၤာအား ဓါတ္ပံု႐ိုက္ယူလိုက္ေသာ ေန႔ရက္ႏွင့္ ေနရာတို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာျဖစ္မည္ဟု မိမိ ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ ထိုေန႔ရက္မွာ တ႐ုတ္ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ ပင္လယ္တြင္ စမ္းသပ္ခုတ္ေမာင္းေသာေနေသာအခ်ိန္ ျဖစ္သည္။
ကိုလိုရာဒို ျပည္နယ္၊ ေလာင္းေမာ္ထ္ (Longmont, Colorado) တြင္ အေျခစိုက္ေသာ “ဒစ္ဂ်စ္တယ္ဂလုဘ္” ကုမၸဏီသည္ ၿဂိဳဟ္တုဓာတ္ပံုမ်ား ႏွင့္ ရရွိေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား စိစစ္ထားခ်က္မ်ားအား ေရာင္းခ်ရာ ကုမၸဏီ၏ ေဖာက္သည္မ်ားမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု စစ္ဘက္၊ အေရးေပၚ အေျခအေနမ်ားအား တုံ႔ျပန္ ေဆာင္ရြက္ရေသာ ဌာနမ်ား (emergency response agencies) ႏွင့္ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
မွတ္တမ္းဓာတ္ပံုမ်ားမွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုး ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ၏ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ ဓာတ္ပံု
တ႐ုတ္၏ စစ္အင္အားႀကီးႏိုင္ငံျဖစ္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည္ဟု ယူဆမႈမ်ားရွိေနသျဖင့္ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာအား အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာမွ အလြန္ပင္ စိတ္ဝင္စားေနၾကသည္။
“ဗာရီယာ့ဂ္” (Varyag) ဟု အမည္ေပးထားေသာ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာအား ယခင္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံ မွ တည္ေဆာက္ခဲ့ရာ မၿပီးဆံုးမီတြင္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံ ၿပိဳကြဲခဲ့ရာ ယခင္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံတြင္ ပါဝင္ခဲ့ေသာ ယူကရိန္းႏိုင္ငံ၏ လက္ထဲတြင္ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။

တစ္ပိုင္းတစ္စသာ ၿပီးေသးေသာ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာအား ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ ယူကရိန္းလက္မွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဝယ္ယူခဲ့ၿပီးေနာက္ ႏွစ္အတန္ၾကာ ျပန္လည္မြမ္းမံခဲ့သည္။ ဝယ္ယူစဥ္က သေဘၤာတြင္ အင္ဂ်င္စက္မ်ား၊ တပ္ဆင္ထားေသာ လက္နက္မ်ား၊ ေရေၾကာင္း လမ္းၫႊန္ေသာစနစ္မ်ား (navigation systems) မရွိပါ။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာအား သုေတသနႏွင့္ ေလ့က်င့္ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္သည္ဟု ေျပာရာ အလားတူ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာမ်ား ထပ္မံတည္ေဆာက္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိသည္ဟု ခန္႔မွန္းေျပာဆိုခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚေစသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ယခင္က ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထုတ္ေဖၚေျပာၾကားမႈ မ်ားစြာမရွိေသာ္လည္း မၾကာမီႏွစ္မ်ားတြင္ ပို၍ပြင့္လင္းလာခဲ့သည္ဟု ေဘာ္နီ အက္စ္ ဂေလစာ (Bonnie S. Glaser) က ေျပာသည္။ သူမသည္ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာေရး ေလ့လာေရးဌာန (Center for Strategic and International Studies) ၏ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေရး ကၽြမ္းက်င္သူ ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ ယခုႏွစ္အတြင္း ေလယာဥ္တင္သေဘၤာအား ပင္လယ္တြင္း စမ္းသပ္ခုတ္ေမာင္းျခင္း ႏွစ္ခါျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေၾကညာသည္ဟု သူမက ေျပာသည္။
တ႐ုတ္ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာ၏ တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာမႈသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု စစ္ဘက္မွ မွန္းဆထားခဲ့သကဲ့သို႔ ျဖစ္လာသည္ဟု ကာကြယ္ေရးဌာန၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ အမ်ဳိးသမီး ေရတပ္ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး လက္စ္လီ ဟားလ္-႐ိုက္ဒ္ (Cmdr. Leslie Hull-Ryde) က ေျပာသည္။
တ႐ုတ္ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာသည္ လာမည့္ႏွစ္ကုန္တြင္ ေရတပ္တာဝန္မ်ား ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေတာ့မည္ဟု ယခုႏွစ္ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္သို႔ ကာကြယ္ေရးဌာနမွ တင္သြင္းေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ပါရွိသည္။
ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ေနာက္ထပ္ႏွစ္အတန္ၾကာမွ သေဘၤာေပၚတြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္မည့္ ေလယာဥ္အုပ္စု ရွိလာႏိုင္သည္ဟု ေရတပ္ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး ဟားလ္-႐ိုက္ဒ္ (Cmdr. Hull-Ryde) က အီးေမးလ္တြင္ ေရးသည္။
“ဒစ္ဂ်စ္တယ္ဂလုဘ္” ကုမၸဏီ၏ ၿဂိဳဟ္တုဓါတ္ပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးျမန္းေသာအခါ ေထာက္လွမ္းေရး ကိစၥျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူမက ေျပာဆိုျခင္း မျပဳႏိုင္ဟု အေျဖေပးသည္။