66
ကရင္မ်ဳိးသားအာဇာနည္ေန႔
۩ အာဇာနည္ ဆုိသည္မွာ မိမိ၏အမ်ဳိးသား အက်ဳိးအတြက္ ကုိယ္က်ဳိးစြန္ ့ အနစ္နာခံျခင္း၊ အသက္တာတခုလုံး အပ္ႏွံ တုိက္ပြဲ၀င္ရင္း က်ဆုံးသြားေသာ ကရင္အမ်ဳိးသားအေပါင္းကုိ အမ်ဳိးသားအာဇာနည္အျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။
۩ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ (၁၂) ရက္ေန ့ KNU ေခါင္းေဆာင္ ေစာဘဦးၾကီးႏွင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္စုိင္းေက တုိ ့ က်ဆုံးေသာရက္ကုိ အာဇာနည္ေန ့အျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။ က်ဆုံးေသာ ေနရာမွာ ေမာ္လျမဳိင္ခရုိင္၊ နဘူးျမဳိ ့ နယ္၊ ထုိ ့ေကာ္ကုိးေက်းရြာအနီး လယ္တဲတြင္ ျဖစ္သည္။
۩ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ဧျပီလတြင္ က်င္းပေသာ KGB (Karen Government Body) အစည္းအေ၀းတြင္ ဆုံးျဖတ္ အတည္ျပဳသည္။
۩ ပထမဦးဆုံး အာဇာနည္မ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ေသာ ပုဂၢဳိလ္မ်ားမွာ ေစာဘဦးၾကီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စုိင္းေက၊ စေကာေမာေလး၊ ေစာေအာင္၀င္း တုိ ့ျဖစ္သည္။
۩ စေကာေမာေလး (ေစာေမာင္ေမာင္သန္း) ေစာေအာင္၀င္းတုိ ့သည္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလ (၃၁) စတင္ခဲ့ေသာ ကရင့္လက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ေရးကာလ အင္းစိန္တုိက္ပြဲအတြင္းမွာပင္ က်ဆုံးခဲ့သည္။
۩ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္း ကရင္အမ်ဳိးသား လက္နက္ကုိင္ တုိက္ပြဲအတြင္း က်ဆုံးသြားေသာ အမ်ဳိးသားမ်ားကုိ အာဇာနည္မ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။
۩ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၁၂) ရက္ေန ့မွစ၍ အာဇာနည္ေန ့ ပထမအၾကိမ္ ပထမႏွစ္အျဖစ္ က်င္းပခဲ့သည္။
۩ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၁၂) ရက္ေန ့သည္ ၆၆ ႏွစ္ေျမာက္ “အာဇာနည္” ေန ့ျဖစ္သည္။
วันพุธที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2559
วันจันทร์ที่ 28 มีนาคม พ.ศ. 2559
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ အသစ္ျပန္ေခၚဖို႔ လိုမလား
ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ၾကာျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျပည္တြင္း စစ္ပြဲမ်ား ရပ္စဲႏိုင္ရန္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) အစိုးရသစ္ လက္ထက္တြင္ အမ်ားျပည္သူက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္။ ယင္းသို႔ေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားအျပင္ အစိုးရသစ္ အေနျဖင့္ မည္သို႔မည္ပံု လုပ္ေဆာင္မည္၊ လုပ္ေဆာင္လွ်င္လည္း အတားအဆီး အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ျဖစ္ႏိုင္မည္လား ဆိုသည့္ စိုးရိမ္ေနမႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္တြင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ၄ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း ၈ ဖြဲ႔ႏွင့္ တႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ကို တက္သုတ္႐ိုက္ လက္မွတ္ထိုးခဲ့သည္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အားလံုး တၿပိဳင္တည္း လက္မွတ္ထိုးျခင္း မရွိသည့္ တျခမ္းပဲ့ NCA သည္ စုစည္းေနသည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ား အၾကား ႏွစ္ျခမ္းကြဲသြားေစၿပီး လက္မွတ္ထိုးသည့္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ မထိုးရေသးသည့္ အဖြဲ႔မ်ားအၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လုပ္ကိုင္ရန္ အၾကပ္အတည္းမ်ား ျဖစ္သြားေစသကဲ့သုိ႔ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုး ညီညႊတ္ေရးကိုလည္း ထိခိုက္ေစခဲ့ေၾကာင္း လက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဆိုသည္။ အင္အားႀကီး တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားျဖစ္သည့္ ‘ဝ’ ျပည္ ေသြးစည္းညီညႊတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA)၊ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ (KIO)၊ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ (SSPP)၊ ကရင္နီအမ်ဳိးသား တိုးတက္ေရးပါတီ (KNPP)၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ (MNSP) ကဲ့သို႔ေသာ အဖြဲ႔မ်ား ပါဝင္သည့္ ၁၀ ဖြဲ႔ေက်ာ္က တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အားလံုး တၿပိဳင္တည္း လက္မွတ္ထိုးေရးကို အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္က လက္မခံသျဖင့္ NCA ကိုလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ျခင္းမရွိေပ။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း ၎တို႔ႏွင့္ တိုက္ပြဲအျပင္းအထန္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အထိနာခဲ့သျဖင့္ တပ္မေတာ္က ျမန္မာအမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္တပ္မေတာ္ (MNDAA) ေခၚ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔အေပၚ အၿငိဳး မေျပႏိုင္ ျဖစ္ေနပံုရၿပီး MNDAA အတူ တပ္မေတာ္ကို ပူးေပါင္း တိုက္ခိုက္ခဲ့သည့္ ပေလာင္ (တအာင္း) အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဦး (TNLA) ႏွင့္ ရကၡိဳင့္ တပ္မေတာ္ (AA) တို႔ကိုလည္း ေက်နပ္ပံု မရေပ။ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ သက္တမ္းအတြင္း လက္နက္ကိုင္အမ်ားစု လက္မွတ္ မထိုးျဖစ္ခဲ့သည့္ အေျခအေနမ်ားထဲတြင္ ထိုအေၾကာင္း အရာသည္လည္း ထိပ္ဆံုးကပါဝင္ေနသည္။ တႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရေရး MNDAA ႏွင့္ မဟာမိတ္ အဖြဲ႔မ်ားအေပၚ သင္ပုန္းေခ်ရန္ အခ်ိန္ကာလ အကန္႔အသတ္ လိုအပ္ေၾကာင္း ဒု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ခင္ေဇာ္ဦးက ဆိုသည္။ “သင္ပုန္းေခ်ဖို႔ ဆိုတာကေတာ့ တခ်ဳိ႕ကိစၥေတြမွာ ျဖစ္ႏုိင္သလို တခ်ဳိ႕ကိစၥေတြမွာက မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အခ်ိန္ အကန္႔အသတ္ အတိုင္းအတာ တခုအထိေတာ့ ရွိရမွာေပါ့” ဟု ဒု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ခင္ေဇာ္ဦးက ေျပာသည္။ ေနာက္အစိုးရ လက္ထက္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထဲတြင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အားလံုး ပါဝင္ႏိုင္ေရးျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ေသာ အာဃာတမ်ား မေခ်ဖ်က္ႏိုင္ေသးလွ်င္ ေနာက္တက္လာမည့္ အစိုးရ လက္ထက္တြင္လည္း အားလံုးပါဝင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိရန္ အလွမ္းေဝးေနဦးမည္ ျဖစ္သည္။ ထိုအေျခအေနေၾကာင့္ပင္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္ လက္နက္ကိုင္ အားလံုး ပါဝင္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ဘဲ ၎သက္သမ္း ကုန္ဆံုးရက္အထိ တိုက္ပြဲမ်ားက ျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္ၿပီး ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားလည္း အိုးအိမ္မ်ား စြန္႔ခြာ၍ ဒုကၡသည္အျဖစ္ႏွင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကရသည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ လက္တေလာ ျဖစ္ပြားေနေသာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ TNLA တို႔တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ NCA လက္မွတ္ ေရးထိုးထားသည့္ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ေတာင္ပိုင္း (RCS/SSA) ကလည္း TNLA နဲ႔ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားေနျပန္သည္။ ထိုအေျခအေနေၾကာင့္ အစိုးရသည္ NCA စာခ်ဳပ္ကို ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရးအရ အသံုးခ်ေနသေလာဟု လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ တခ်ဳိ႕က သံသယႏွင့္ ေမးခြန္းထုတ္လာၾကသည္လည္း ရွိသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတြင္ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ဗဟိုဌာန (MPC) တြင္ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ား၏ အနာဂတ္လည္း မေရမရာ ျဖစ္ေနၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ ရရွိသည့္ ႏိုင္ငံတကာ အေထာက္အပံ့မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးခြန္းထုတ္ခံေနရသည္။ ထို႔အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ ၎တို႔ကို ေငြေၾကး အေထာက္အပံ့ ေပးေနသည့္ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားကလည္း မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ ရပ္ဆိုင္းေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လုပ္ခဲ့သည့္ တျခမ္းပဲ့ NCA အပါအဝင္ လက္မွတ္ထိုးထားသည့္ ၈ ဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္မ်ားကို အပစ္မရပ္ရေသးသည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားက လက္မခံၾကသျဖင့္ ေနာက္စိုးရ လက္ထက္တြင္ အရင္အစုိးရ၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အတိုင္း သြားလွ်င္ အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳေတြ႔ႏိုင္သည္။ အသစ္တက္လာမည့္ NLD အစိုးရသည္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အင္အားစုမ်ား အၾကား ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပည္တြင္းစစ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို မလြဲမေသြ ဦးစားေပးအဆင့္ လုပ္ေဆာင္ရမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ မည္သုိ႔ လုပ္ေဆာင္မည္ ဆိုသည္ကို ထုတ္ျပန္ ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးေပ။ NLD သည္ သမၼတမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒မ်ား၊ ဝန္ႀကီးဌာန ေနရာမ်ားတြင္ အရပ္သား ညီေနာင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအား ေနရာေပး ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ ထိုေနရာမ်ားကို ယူနီေဖာင္းခြ်တ္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားကိုသာ ေနရာေပးခဲ့သည္။ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရသူ ဦးထင္ေက်ာ္ တင္သြင္းသည့္ ဝန္ႀကီးဌာန ၂၁ ခုတြင္ တိုင္းရင္းသားေရးရာ ဝန္ႀကီးဌာန တခုပင္ ပါဝင္လာသည္။ အဆိုပါ ဌာနသည္ ယခင္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ မရွိခဲ့ေပ။ ထိုအေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ NLD သည္ ယခင္အစိုးရထက္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ အေလးအနက္ထားေၾကာင္း ေပၚလြင္ေစၿပီး NLD အစိုးရ၏ ေဆာင္ရြက္ပံုမ်ားကို ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပကသာ ေထာက္ခံ ႀကိဳဆိုၾကရုံသာမက အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး မျပဳလုပ္ရေသးေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကပါ ႀကိဳဆိုခဲ့ၾကသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္း ၉ ဖြဲ႔ႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ညီညႊတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ (UNFC) က NLD အစိုးရ လက္ထက္တြင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အားလံုး ပါဝင္သည့္ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အေကာင္အထည္ ေပၚလာမည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေျပာဆိုလာသည္။ UNFC ဒုဥကၠ႒ ႏိုင္ဟံသာက “လြန္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ေတြတုန္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေျပာစကားအရေပါ့ေလ။ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုး ညီညႊတ္ေရးကို အဓိကထားၿပီးေတာ့ NCA ထဲမွာ အားလံုး ပါဝင္ႏိုင္ေရးကို ႀကိဳးပမ္းမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာထား ရွိခဲ့တဲ့အေပၚမွာေပါ့ေနာ္၊ အဲဒါက အေကာင္အထည္ ေပၚလာလိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္” ဟု ဆိုသည္။ အစိုးရသစ္ျဖစ္လာမည့္ NLD ၏ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေပၚ ထားသည့္ မူဝါဒသည္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အမ်ားစုက ေတာင္းဆိုေနၾကသည့္ မူဝါဒႏွင့္ အနီးစပ္ဆံုးျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလက ထုတ္ျပန္သည့္ NLD ပါတီ ေၾကညာစာတမ္း၏ နံပါတ္ ၁ ေနရာတြင္ “တိုင္းရင္းသားအေရးႏွင့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး” ဆိုသည့္ ေခါင္းစဥ္ကိုေတြ႔ရသည္။ ထိုေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ “ျပည္တြင္းလက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား၏ အရင္းအျမစ္မ်ားကို ဖယ္ရွားရန္ အာဃာတ ကင္းစင္ၿပီး ပင္လံုစိတ္ဓာတ္ကို အေျခခံေသာ ႏိုင္ငံေရးေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားမွ တဆင့္ ျပည္သူ႔ဘဝ လံုၿခံဳေစရမည္”၊ “လြတ္လပ္ျခင္း၊ တူညီေသာ အခြင့္အေရး ရရွိျခင္းႏွင့္ ကိုယ့္ၾကမၼာကို ဖန္တီးခြင့္ရွိျခင္းတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ စစ္မွန္သည့္ ဖက္ဒရယ္ ဒီမိုကေရစီ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးကို ဦးတည္ေဆာင္ရြက္မည္” ဟု ကတိျပဳထားသည္။ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္ အစိုးရသစ္ ျဖစ္လာမည့္ NLD ၏ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး မူဝါဒတို႔ နီးစပ္၍ အဆင္ေျပႏိုင္ေျခ မ်ားေသာ္လည္း NLD အစိုးရ လုပ္ေဆာင္မည့္ လမ္းစဥ္အေပၚ တပ္မေတာ္က ဘယ္ေလာက္အထိ လိုက္ပါ လုပ္ေဆာင္မလဲ ဆိုသည္ကလည္း မူတည္ေနသည္။ အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို အရင္အစိုးရ ေဆာင္ရြက္သြားသည့္ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ဆုပ္ကိုင္ၿပီး ဆက္သြားလွ်င္ ေအာင္ျမင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ဥပေဒ အေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္ (LAN) အဖြဲ႔ကို တည္ေထာင္သူ တဦးလည္းျဖစ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုင္ဂ်ာယန္ ေဒသတြင္ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒ အကယ္ဒမီေက်ာင္းကို ဖြင့္လွစ္ သင္ၾကား ေပးေနသူလည္းျဖစ္သည့္ ေရွ႕ေန ဦးေအာင္ထူးက ေျပာသည္။ “အစိုးရသစ္ကေတာ့ တက္လာလာခ်င္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲကို အစက ျပန္ေခၚေစခ်င္တယ္။ အခုသြားေနတဲ့ တျခမ္းပဲ့ NCA မဟုတ္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္း အတုအေယာင္ မဟုတ္ဘူးေပါ့။ ဒါႀကီးကို ဆက္မသြားေစခ်င္ဘူး။ ဒါႀကီးနဲ႔ ဆက္သြားလို႔ရွိရင္ေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကတိေပးသြားသလို Change ဆိုတာက No Change ျဖစ္သြားမွာေပါ့” ဟု ဦးေအာင္ထူးက ေျပာသည္။ သူကဆက္ၿပီး “ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒေအာက္မွာ စစ္အာဏာရွင္ သက္ဆိုးရွည္ေစမွာပဲ။ အဲဒီလိုျဖစ္ေတာ့ ဖက္ဒရယ္လမ္းေၾကာင္းကို သြားႏိုင္ဖို႔ရာအတြက္ အစကျပန္သြားမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ျဖင့္ရင္ လက္မွတ္ထိုးၿပီးလား၊ လက္မွတ္ မထိုးရေသးလား တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ မခြဲျခားေတာ့ဘဲနဲ႔ အကုန္လံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ တခု ျပန္ေခၚဖို႔လိုတယ္” ဟုလည္း ဆိုသည္။
วันพฤหัสบดีที่ 17 มีนาคม พ.ศ. 2559
NLD အစုုိးရအဖြဲ႕တြင္ ၀န္ႀကီးဌာန ၁၀ ခုုျဖဳတ္သိမ္းၿပီး ၂၁ ခုုသာ ထားရွိ
NLD အစုုိးရအဖြဲ႕တြင္ သမ၀ါယမ၀န္ႀကီးဌာန၊ အားကစား၀န္ႀကီးဌာန၊ သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန၊ ရထားပုုိ႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ သိပၺံႏွင့္နည္းပညာ ၀န္ႀကီးဌာန ၅ ခု ႏွင့္ သမၼတရုုံး၀န္ႀကီးဌာန ၅ ခုု အပါအ၀င္ စုုစုုေပါင္း ၁၀ ခုု ကိုု ဖ်က္သိမ္းလုုိက္ၿပီး ၀န္ႀကီးဌာန ၂၁ ခုု သာထားရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယေန႔ ျပည္ေထာင္စုု လႊတ္ေတာ္တြင္ တရား၀င္ ေၾကညာလုုိက္သည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစုုိးရလက္ထက္တြင္ ၀န္ႀကီးဌာန ၃၆ ခုု ရွိခဲ့ေသာ္လည္း NLD အစုုိးရအဖြဲ႕တြင္မူ ၀န္ႀကီးဌာန ၂၁ ခုုသာ ထားရွိ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၀န္ႀကီးဌာနအမ်ားစုုကိုု ေပါင္းစည္းထားၿပီး ၀န္ႀကီးအေရအတြက္ ၁၈ ပါးႏွင့္ တပ္မေတာ္သား ၀န္ႀကီး ၃ ပါး ပါ၀င္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တုုိင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနတခုုကိုုလည္း အသစ္ထပ္မံေပါင္းဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားေၾကာင္းသိရွိရသည္။ ယခင္ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ(USDP)အစိုးရလက္ထက္တြင္ ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းေပါင္း ၄၃ ခုႏွင့္ ၀န္ႀကီး၊ ဒု၀န္ႀကီး ၁၀၀ နီးပါး ထားရွိခဲ့ေသာ္လည္း NLD အစိုးရက အစိုးရအဖြဲ႕ကို က်စ္က်စ္လစ္လစ္ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းရန္ ျပင္ဆင္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း NLD ပါတီမွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္မ်ားက ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။ NLD ပါတီမွ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚဆူဆန္နာလွလွစိုးက “တုိင္းရင္းသားေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနတခု ပါလာတဲ့အတြက္ ပို၀မ္းသာမိတယ္။ က်မတို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အက်ပ္အတည္းက တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အက်ပ္အတည္းပါပဲ။ အဲဒါတခုကို တည္ေထာင္ၿပီးေတာ့ ထိထိမိမိ လုပ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလည္း ေသခ်ာတည္ေဆာက္ႏိုင္မယ္။ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အေရးကိစၥကိုလည္း ထိထိမိမိ ကိုင္တြယ္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္တယ္”ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။ ႀကံ့ခုုိင္ေရးပါတီမွ မွ အမ္းၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိမ္းေဆြက NLD အစိုးရသစ္၏ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား ေပါင္းစည္းမႈကို အေကာင္း ျမင္ေသာ္လည္း ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား ပူးေပါင္းဖြဲ႕စည္းလိုက္သျဖင့္ ၀န္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္ရွိ ၀န္ထမ္းမ်ားမွာ စိတ္ကသိ ကေအာက္မ်ား ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။ ဦးသိမ္းေဆြက“၀န္ႀကီးဌာနေတြ ေလ်ာ့ခ်လိုက္တဲ့အတြက္ အစိုးရအဖြဲ႕က က်စ္က်စ္လစ္လစ္နဲ႔ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ႏုိင္မယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ၀န္ႀကီးေတြကိုေပးရတဲ့ ဘ႑ာေငြေတြလည္း ေလ်ာ့က်သြားၿပီး တုိင္းျပည္အတြက္ အျခားအက်ိဳးရွိတဲ့ ေနရာေတြမွာ အသံုးခ်ႏုိင္မယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အခုေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနေတြဟာလည္းပဲ ဆက္စပ္ဆီေလွ်ာ္ေနတဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။ NLD အစုုိးရအဖြဲ႕တြင္ ပါ၀င္မည့္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားမွာ ၀ါစဥ္အလုုိက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ စုုိက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း ၀န္ႀကီးဌာန၊ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ သယံဇာတႏွင့္သဘာ၀ ပတ္ဝန္းက်င္ ေရးရာဝန္ႀကီးဌာန၊ လွ်ပ္စစ္ ႏွင့္ စြမ္းအင္ ဝန္ႀကီးဌာန၊ အလုပ္သမား၊ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဝန္ႀကီးဌာန ၊စီမံ ကိန္း ႏွင့္ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ စက္မႈ ဝန္ႀကီးဌာန၊ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ပညာေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ေဆာက္လုပ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ လူမႈ ဝန္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ဟိုတယ္ခရီး ဝန္ႀကီးဌာန၊ စီပြားေရးႏွင့္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ တိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီးဌာန၊ သမၼတရုံး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီးဌာနတုုိ႔ ျဖစ္သည္။ NLD အစုုိးရအဖြဲ႕တြင္ ပါ၀င္သည့္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တပ္မေတာ္ဘက္က သေဘာက် ႏွစ္ၿခိဳက္ျခင္းမရွိဘဲ အထူးသျဖင့္ လုုံၿခဳံေရးဌာန ၃ ခုုကုုိ ၀ါစဥ္အလုုိက္ ေအာက္ဆုုံးတြင္ ထည့္ထားျခင္းႏွင့္ ၀န္ႀကီးဌာန ေပါင္းစည္းျခင္းအေပၚလည္း ျပန္လည္သုုံးသပ္ရန္ တင္ျပ ေဆြးေႏြးနုုိင္သည္ဟုု NLD အမတ္ တဦးက ေျပာသည္။ “တပ္မေတာ္ဘက္ကေတာ့ သိပ္သေဘာမက်ဘူးဆုုိတာ ခင္မင္တဲ့ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြက သိထားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္ သက္လုုိ႔လည္း သူတိုု႔ဘက္က တရား၀င္ ေဆြးေႏြးၿပီး ျပန္လည္ သုုံးသပ္ဖိုု႔ ေျပာႏုုိင္တယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္လည္း တကယ္တမ္း မဲခြဲရင္ေတာ့ တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကုုိယ္စားလွယ္ေတြ ရႈံးမွာပဲ” ဟုု NLD အမတ္တဦး က သုုံးသပ္ေျပာဆုုိသည္။
စည္းလုံးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရး ေဖာ္ေဆာင္ဖုိ႔ ျမန္မာသမၼတသစ္ကုိ ကုလတုိက္တြန္း
ကိုုေဇာ္၀င္းလႈိင္ 17.03.2016 06:10 ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္အတြင္း ပထမဆုံး အရပ္သားသမၼတအျဖစ္ ဦးထင္ေက်ာ္ကုိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က မတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ တခဲနက္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္လုိက္ၾကတဲ့အေပၚ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈေတြ ဆက္လက္ ထြက္ေပၚလာေနတာမွာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကလည္း ၀မ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူေၾကာင္း ေျပာၾကားလုိက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ စည္းလုံး ညီညြတ္ဖုိ႔အတြက္ အေရးပါတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြအားလုံး လက္တြဲေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ အလားတူပဲ EU နဲ႔ ျမန္မာအိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြကလည္း ဦးထင္ေက်ာ္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခံရတဲ့အေပၚ ၀မ္းေျမာက္ႀကိဳဆုိေၾကာင္း သေဘာထားေတြ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က စုစည္း တင္ျပထားပါတယ္။ ဦးထင္ေက်ာ္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခံရမႈအတြက္ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳေၾကာင္း ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက ေျပာၾကားေၾကာင္း အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ Stephane Dujarric က ဗုဒၶဟူးေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ ပုံမွန္သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ “၂၀၁၅ ႏို၀င္ဘာ ၈ ရက္ ႏုိင္ငံရဲ႕ သမိုင္း၀င္ ေရြးေကာက္ပဲြေတြအၿပီး လႊတ္ေတာ္ကေန ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုး အရပ္သား သမၼတကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့အတြက္ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳပါတယ္။ ဒါဟာ မၾကာခင္ သက္တမ္းကုန္ဆံုးေတာ့မယ့္ အစိုးရက အစပ်ိဳးခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေရွး႐ႈေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ့္ ထူးျခားတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈတရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။” ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ စည္းလုံးညီညြတ္ေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္းေရးတုိ႔အတြက္ အေရးပါတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြအားလုံး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔ အတြက္လည္း အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက သမၼတသစ္ကို တုိက္တြန္း ေျပာၾကားလုိက္ေၾကာင္း Stephane Dujarric က ဆက္ေျပာပါတယ္။ “ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ခိုင္ခိုင္မာမာ ဆက္လက္ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ၾကလိမ့္မယ္လို႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလရဲ႕ အထင္ကရက်လွတဲ့ အခုလို အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရသူ ဦးထင္ေက်ာ္နဲ႔အတူ တျခား အဓိကက်တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ စည္းလံုးညီညြတ္ေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရးကို အားျဖည့္ရာမွာ ေခ်ာေမြ႔ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အားလံုး ပါ၀င္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ကိုလည္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က တုိက္တြန္းပါတယ္။” ျမန္မာႏုိင္ငံသူ၊ ႏုိင္ငံသားေတြအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရးတုိ႔အတြက္ လုပ္ေဆာင္ရာမွာလည္း ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးသြားဖုိ႔ အဆင္သင့္ရွိတဲ့အေၾကာင္း အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ထပ္ေထာင္း အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့တယ္လုိ႔ Stephane Dujarric က ထည့္သြင္း ေျပာဆုိသြားပါတယ္။ အလားတူပဲ EU - ဥေရာပသမဂၢအေနနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္အတြင္း ဒီမုိကေရစီနည္းအရ ဦးထင္ေက်ာ္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခံမႈအေပၚ ေႏြးေထြးစြာ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ မိတ္ေဆြျဖစ္လည္းျဖစ္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကုိ ေထာက္ခံ အားေပးသူလည္းျဖစ္တဲ့ EU အေနနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ ေရရွည္တည္တန္႔ၿပီး သာယာ၀ေျပာတဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္လာေရးအတြက္ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္အပါအ၀င္ မၾကာခင္ ထြက္ေပၚလာမယ့္ အစုိးရသစ္နဲ႔အတူ လက္တြဲ ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ဥေရာပမူ၀ါဒေရးရာနဲ႔ လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာ အႀကီးအကဲ Federica Mogherini ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရအမ်ဳိးသမီး Maja Kocijancic က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Jean-Marc Ayrault ကလည္း ဦးထင္ေက်ာ္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခံရမႈအေပၚ ႀကိဳဆုိေၾကာင္းနဲ႔ လႊတ္ေတာ္က ေပးအပ္လုိက္တဲ့ အေရးပါတဲ့ တာ၀န္ေတြကုိ ထမ္းေဆာင္ေတာ့မယ့္ သူ႔အေနနဲ႔ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ရရွိႏုိင္ေရးအတြက္ ဆုမြန္ေကာင္း ေတာင္းလုိက္ပါေၾကာင္း မတ္လ ၁၆ ရက္ေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ NLD အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အျပတ္အသတ္ အႏုိင္ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ဦးထင္ေက်ာ္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံရတာဟာ တုိင္းျပည္အတြင္းမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚေနတယ္ဆုိတဲ့ ျပယုတ္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Jean-Marc Ayrault ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံေတြျဖစ္ၾကတဲ့ အင္ဒုိနီးရွား၊ မေလးရွားနဲ႔ ကေမၻာဒီးယား ႏုိင္ငံေတြအျပင္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကလည္း ဦးထင္ေက်ာ္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခံရမႈအေပၚ ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳေၾကာင္း မေန႔က ေျပာဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ံုးးကလည္း ဦးထင္ေက်ာ္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ခံရမႈအတြက္ ဂုဏ္ယူ ၀မ္းေျမာက္ေၾကာင္း၊ ေရွ႕ဆက္လွမ္းရမယ့္ ကိစၥအရပ္ရပ္အတြက္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး၊ စည္းလုံးညီညြတ္ေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးတုိ႔အတြက္ ဆက္လက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း မတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လႊတ္ေတာ္အတြင္း တပ္မေတာ္သား ကုိယ္စားလွယ္ ၂၅% ပါ၀င္ေနတာအျပင္ အေရးပါတဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနေတြကုိ စစ္တပ္က ဆက္လက္ ခ်ဳပ္ကုိင္ထားဆဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန တုိးတက္ ေကာင္းမြန္ေရးအတြက္ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္မႈဟာ အေရးပါတဲ့အခန္းက႑မွာ ရွိေနေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ Yanghee Lee ကလည္း မတ္လ ၁၄ ရက္ေန႔က လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ညီလာခံအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းတဲ့အထဲ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဦးထင္ေက်ာ္ဟာ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအျဖစ္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔မွာ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆုိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ NLD အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ အစုိးရ၀န္ႀကီးဌာနေတြ စာရင္းကုိ ဒီကေန႔ ၾကာသပေတးေန႔မွာ လႊတ္ေတာ္ကုိ တင္သြင္းမွာျဖစ္ၿပီး အစုိးရ၀န္ႀကီးအဖြဲ႔ အမည္စာရင္းကုိေတာ့ ေရွ႕သီတင္းပတ္ထဲမွာ လႊတ္ေတာ္ကုိ တင္သြင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းရဲအသတ္ခံရမႈ တရားခံဟု ယူဆရသူမ်ားကို ျမန္မာဘက္ျခမ္းတြင္ ညတြင္းခ်င္းဖမ္းမိ
မတ္ ၁၆ရက္၊ ၂၀၁၆ခုႏွစ္။ စဖန္းေရွာင္း ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ မယ္လဒုကၡသည္စခန္းအနီးတြင္ မတ္လ ၁၅ရက္ေန႔ညေနက ထိုင္းပုလိပ္(ရဲ)တစ္ဦး အသတ္ခံရမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ ၿပီး သတ္ျဖတ္သူမ်ားဟု ယူဆရသည့္ ဒုကၡသည္စခန္းအတြင္းေနထိုင္သူ ျမန္မာဒုကၡသည္ ၄ဦးကို ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ျခမ္း၌ ညတြင္းခ်င္းပင္ ျပန္လည္ဖမ္းဆီးရမိေၾကာင္း မယ္လစခန္းတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။ မယ္လဒုကၡသည္စခန္းအေနာက္ဘက္ ထိႏူထာ့ရြာအနီး မယ္လလမ္းခြဲဂိတ္တြင္ တာ၀န္က်ေနသည့္ ဒု-ဂိတ္မႉး ထိုင္းရဲတစ္ဦး သတ္ျဖတ္ခံရျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ မယ္လစခန္းလံုၿခံဳေရးမႉး ေစာႏိုင္ဦးက ေကအုိင္စီသို႔ ယခုလို အတည္ျပဳ ေျပာ ဆိုသည္။ ၎က “မယ္လစခန္းထဲမွာ အသတ္ခံရတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အသတ္ခံရတဲ့ ထိုင္းပုလိပ္အေလာင္းကို ျပန္ေတြ႔တာက ညေန ၆နာရီခြဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သတ္သြားတဲ့လူေတြကို ည ၁၁နာရီေလာက္မွာ နယ္စပ္ေခ်ာင္း ဟိုးဘက္ကမ္း(ျမန္မာဘက္ျခမ္း)မွာ ျပန္ ဖမ္းမိတာျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။ ေသဆံုးသူ ထိုင္းရဲအား သတ္ျဖတ္သြားသူမ်ားဟု ယူဆရသူ ၅ဦးအနက္ ၄ဦးကိုသာ လတ္တေလာ ဖမ္းဆီးရမိထားၿပီး က်န္တစ္ ဦးမွာ အဆိုပါထုိင္းပုလိပ္၏ လက္နက္ငယ္တစ္လက္ႏွင့္အတူ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း မယ္လစခန္းတာ၀န္ရွိ သူမ်ားက ေျပာသည္။ ဖမ္းဆီးရမိထားသူမ်ားမွာ မယ္လဒုကၡသည္စခန္း ရပ္ကြက္ C4-B တြင္ ေနထိုင္သူ ႏိုအာရာ (၂၄)ႏွစ္၊ ကမာေဒ (၁၈)ႏွစ္၊ မက္က ဒီ (၂၁)ႏွစ္ႏွင့္ ကူရွင္(၂၀)ႏွစ္တုိ႔ျဖစ္ၿပီး ၎တို႔ကို ျမန္မာဘက္ျခမ္းရွိ ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔၏ ကူညီဖမ္းဆီးေပးမႈျဖင့္ ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားထံ ညတြင္းခ်င္း ျပန္လည္လႊဲအပ္ေပးျခင္းျဖစ္ဟု သိရသည္။ အသတ္ခံရသူ ထိုင္းရဲမွာ ေက်ာဘက္ထိုးသြင္း ဒဏ္ရာ ၄ခ်က္၊ ရင္ဘတ္တြင္ ေသနတ္ဒဏ္ရာ ၁ခ်က္ႏွင့္ လည္လွီးခံထားရသည့္ ဒဏ္ရာေတြ႔ရွိေၾကာင္း ကိုယ္တုိင္ သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈသည့္ စခန္းတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။ ဒုကၡသည္ ၄ေသာင္းေက်ာ္ေနထုိင္ေသာ မယ္လဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ယခင္က ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ စခန္းလုံၿခံဳေရးယူေပးသည့္ ထုိင္းအာဏာပုိင္တုိ႔အၾကား ႏွစ္ဖက္ ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားသည့္အဆင့္ထိ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုလုိ လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္သည္မွာ ပထမ ဦးဆုံးအႀကိမ္ျဖစ္ၿပီး ယင္းျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ စခန္းအတြင္း ပိုမိုတင္းၾကပ္လာမည္ကို ဒုကၡသည္မ်ားက စိုးရိမ္ေနၾကသည္။
ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕တြင္ ကရင္လူငယ္ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ ျပဳလုပ္
မတ္ ၁၆ ရက္၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္။ ကေဆာဝါး ကရင္ျပည္နယ္ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ သြီးလူထုအေျချပဳလူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကြန္ရက္မွ ဦးစီး၍ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕ အမွတ္(၂)ရပ္ကြက္တြင္ ကရင္လူငယ္ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲတစ္ခုကို မတ္လ ၁၃ ရက္မွ ၁၄ ရက္ေန႔အထိ ျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့သည္။ သြီးလူထုအေျချပဳလူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကြန္ရက္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္နဝါရီႏွင့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလအတြင္း ေကာ့ကရိတ္ ၿမိဳ႕ေတာင္ပိုင္း၊ ေျမာက္ပိုင္းေဒသမ်ားရွိ ရြာမ်ား၌ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္ေရးဆိုင္ရာ အသိဖြင့္အျမင္ ဖြင့္သင္တန္းမ်ား ပို႔ခ်သည့္အခါ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ လူငယ္မ်ားကို ျပန္လည္စုၿပီး ယခုလို အျမင္ဖလွယ္ပြဲ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သီြးကြန္ရက္၏ ေကာ့ကရိတ္တာဝန္ခံ မန္းသိန္းေဇာ္က ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။ ၎က “အဲဒီသင္တန္းေတြမွာ ပါဝင္တက္ေရာက္ခဲ့ၾကတဲ့ ေဒသတြင္းက လူငယ္ေမာင္မယ္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ သြီး႐ံုးခန္းမွာ ျပန္လည္ခ်ိန္းဆိုတာပါ။ သူတို႔သင္တန္းတက္ၿပီး ကာလကေန အခုထိ ရပ္ရြာအသီးသီးမွာ ေတြ႔ႀကံဳ ခံစားေနရတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ သင္တန္းက သင္ေပးလိုက္တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကို ဘယ္လိုအသုံးခ် မလဲဆိုတာ အခ်င္းခ်င္းအျမင္ေတြ ဖလွယ္နိုင္ေအာင္ အခုေတြ႔ဆုံပြဲေလး စီစဥ္ေပးတာပါ”ဟု ေျပာဆိုသည္။ ႏွစ္ရက္ၾကာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အဆိုပါ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲတြင္ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေနာင္တပြဲ၊ ရြာတန္းရွည္၊ အံဖႀကီး၊ ျမပတိုင္၊ ၾကာအင္းကုန္း၊ ေလာင္းကိုင္၊ ဖားက်၊ သမိန္ဒြတ္ စသည့္ ေက်းရြာမ်ားမွ လူငယ္ ၃၀ ခန္႔ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးဖလွယ္ခဲ့ၾကသည္။ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ တက္ေရာက္သည့္ ရြာတန္းရွည္ရြာက ေနာ္သႀကၤန္မိုးက “က်မက အခုဒီေတြ႔ဆုံပြဲမွာ သင္တန္း အေတြ႔အႀကံဳေတြအရ အခုထက္ သိခ်င္လာတယ္။ သင္တန္းေတြ ထပ္ၿပီး တက္ခ်င္တယ္။ ဥပေဒအေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးအေၾကာင္းေတြေပါ့။ မိန္းခေလးေတြက အၿမဲ အႏွိမ္ခံရတယ္။ သင္တန္းေတြတက္ေတာ့ တန္းတူအခြင့္အေရး သိလာတယ္။ သင္တန္းျပေပးတဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမေတြကို ေက်းဇူးတင္တယ္။ က်မလည္း မသိနားမလည္ေသးတဲ့ ရြာသားေတြကို သင္တန္းျပန္ေပးခ်င္တယ္”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။ သြီးလူထုအေျချပဳလူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကြန္ရက္မွ ဦးစီး၍ ကရင္လူငယ္ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲကို ယခုလို က်င္းပသည္မွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္ၿပီး လာမည့္ အခ်ိန္မ်ား၌လည္း အလ်င္းသင့္သလို က်င္းပသြားရန္ ရွိသည္ဟု သိရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ေလာင္းကိုင္၊ ဖားက်၊ သမိန္ဒြတ္၊ ဝင္းက၊ ျမပတိုင္၊ ေနာင္တပြဲ စသည့္ ေက်းရြာအုပ္စု တို႔ရွိ ရပ္မိရပ္ဖမ်ား စုစည္းၿပီး က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးအေထာက္အကူလုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္ သြီးလူထုအေျချပဳလူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကြန္ရက္ကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ယခုအခါ သြီးကြန္ရက္သည္ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အလႉရွင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းခ်ိတ္ဆက္ကာ ေဒသတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ စစ္ေဘးေရွာင္ ျပည္သူလူထုကူညီေရး အစီအစဥ္မ်ားကို လုပ္ငန္းအဖြဲ႔ခြဲမ်ား ဖြဲ႔စည္းသင္တန္းေပးကာ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိသည္။
